شب مبعث و از ليالي متبرّکه است و در آن چند عملست اوّل شيخ در مصباح فرموده روايت شده از حضرت ابو جعفر امام جوادعليه السلام که فرمود همانا در رجب شبي است که بهتر است از آنچه که ميتابد برآن آفتاب و آن شب بيست و هفتم رجب است که در صبح آن پيغمبرخدا (صَلَّي اللَّهِ عَلِيهِ وَاله) به رسالت مبعوث گرديد و بدرستي که از براي عامل در آن شب از شيعه ما اجر عمل شصت سال است بخدمت آنحضرت عرض شد که عمل در آن شب چيست فرمود چون بجا آوردي نماز عشا را و برختخواب رفتي پس بيدار مي شوي هر ساعتي که خواستي از شب تا پيش از نيمه آن و بجا مي آوري دوازده رکعت نماز مي خواني در هر رکعتي حمد و سوره اي از سوره هاي کوچک مفصّل ومفصّل ازسوره محمّد است تاآخرقرآن پس چون سلام دادي درهر دو رکعتي وفارغ شدي ازنمازها مي نشيني بعدازسلام و مي خواني حمد را هفت مرتبه و مُعَوَّذَتَيْن را هفت مرتبه وقُلْ هُوَ اللّهُ اَحَدٌ و قُلْ يا اَيُّها الْکافِرُونَ هرکدام را هفت مرتبه و اِنّا اَنْزَلْناهُ و آية الکرسي هر کدام را هفت مرتبه و بخوان در عقب همه اين دعا را:
اَلْحَمْدُ لِلّهِ الَّذي لَمْ يَتَّخِذْ وَلَداً وَلَمْ يَکُنْ لَهُ شَريکٌ في الْمُلْکِ وَلَمْ يَکُنْ لَهُ وَلِيُّ مِنَ الذُّلِّ وَکَبِّرْهُ تَکْبيراً
ستايش خاص خدايي است که نگيرد فرزندي و نيست براي او در فرمانروايي شريکي و نيست برايش ياوري از خواري و به بزرگي کامل بزرگش شمار
اَللّهُمَّ اِنّي اَسئَلُکَ بِمَعاقِدِ عِزِّکَ عَلَي اَرْکانِ عَرْشِکَ
خدايا از تو خواهم به حق چيزهايي که موجبات عزتت برپايه هاي عرشت مي باشد
وَمُنْتَهَي الرَّحْمَةِ مِنْ کِتابِکَ وَبِاسْمِکَ الاْعْظَمِ الاْعْظَمِ الاْعْظَمِ
و به حق سرحد نهايي رحمتت از کتابت و به نام بزرگتر بزرگتر بزرگترت
وَذِکْرِکَ الاْعْليَ الاْعْليَ الاْعْلي وَبِکَلِماتِکَ التّامّاتِ
و به حق ذکرت که والاتر و برتر و اعلي است و به کلمات تام و تمامت
اَنْ تُصَلِّيَ عَلي مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَاَنْ تَفْعَلَ بي ما اَنْتَ اَهْلُهُ پس بخوان هر دعائي
که درود فرستي بر محمد و آلش و انجام دهي درباره من آنچه را تو شايسته آني که خواستي.
و مستحبّ است غسل در اين شب و گذشت در شب نيمه نمازيکه در اين شب نيز خوانده مي شود.
دوّم زيارت حضرت اميرالمؤ منين عليه السلام که افضل اعمال اين شب است و از براي آنحضرت در اين شب سه زيارت است که در باب زيارات به آن اشاره خواهد شد انشاءالله و بدان که ابو عبدالله محمد بن بطوطه که يکي از علماء اهل سنت است و در ششصد سال پيش از اين زمان بوده در سفرنامه خود که معروفست برحله ابن بطوطه در بيان وُرود خود از مکه معظمه به نجف اشرف ذکر کرده روضه و قبر مبارک مولايمان اميرالمؤمنين عليه السلام را و گفته اهل اين شهر تمامي رافضي هستند و از براي اين روضه مبارکه کراماتي ظاهر شده از جمله آنکه در شب بيست و هفتم ماه رجب که نام آن شب نزد اهل آنجا لَيْلَةُ الْمَحْيا است مي‌آورند از عراقين و خراسان و بلادِ فارس و رُوم هر شَل و مفلوج و زمين گيري که هست و جمع مي‌شود از آنها قريب سي چهل نفر در آنجا پس بعد از عشا مي آورند اين مبتلايان را نزد ضريح مقدّس و مردم جمع مي‌شوند و منتظرند خوب شدن و برخاستن آنها را و اين جماعت مردم بعضي نماز مي‌خوانند و بعضي ذکر مي‌گويند و بعضي قرآن تلاوت مي‌کنند و بعضي تماشاي روضه مي‌کنند تا آنکه بگذرد نصف يا دو ثلث از شب آن وقت جميع اين مبتلايان و زمين گيران که حرکت نمي توانستند بکنند برميخيزند در حاليکه صحيح و تندرست مي باشند وعلّتي در آنها نيست و مي گويند: «لا اِلهَ اِلا اللّهُ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللّهِ عَلَيُّ وَلي ُاللّهِ» واين امريست مشهور و مُسْتَفيض و من خودم آنشب را در آنجا درک نکردم لکن از مردمان ثقه که اعتماد بر قول آنها بود شنيدم و هم ديدم در مدرسه اي که مهمانخانه آن حضرت است سه نفر زمين‌گير که قادر بر حرکت نبودند يکي از اهل روم و ديگري از اهل اصفهان و سيّمي از اهل خراسان بود از آنها پرسيدم چگونه شما خوب نشده‌ايد و اينجا مانده‌ايد گفتند ما به شب بيست و هفتم نرسيده‌ايم و همين جا مانده ايم تا شب بيست و هفتم آينده که شفا بگيريم و از براي اين شب مردم زياد از شهرها جمع مي‌شوند و بازار بزرگي اقامه مي‌شود تا مدّت ده روز فقير گويد: مبادا استِبْعاد کني اين مطلب را همانا معجزات و کراماتي که از اين مشاهد مشرّفه بروز کرده و به تواتر رسيده زياده از آن است که احصا شود و در ماه شوّال گذشته سنه هزار و سيصد و چهل و سه در حرم مطهّر حضرت ثامن الا‌ئِمّة الهُداة و ضامِنُ الاَمَّةِ العُصاةِ مَوْلانا اَبُو الْحَسَنِ عَلِيُّ بْنُ مُوسي الرِّضا صَلَواتُ اللّهِ عَلَيْهِ سه نفر زن که هر کدام به سبب مرض فلج و نَحْو آن زمين گير شده بودند و اطبّاء و دکترها از معالجه آنها عاجز شده بودند شفا يافتند و اين معجزات از آن قبر مطهّر بر همه واضح و آشکارا گرديد مانند نمودار شدن خورشيد در سماء صاحيّه مثل باز شدن دَرِ دروازه نجف اشرف برروي عرب‌هاي باديه وبحدِّي اين مطلب واضح بودکه نقل شد دکترهايي که مطلّع بر مرضهاي آن زنها بودند تصديق نمودند با آنکه در اين باب خيلي دقيق بودند بلکه بعضي از آنها تصديق خود را بر شفاء آنها نوشتند و اگر ملاحظه اختصار و عدم مناسبت محل نبود قصّه آنها را نقل مي نمودم وَلَقَدْ اَجادَ شَيْخُنا الحُرُّ العامِلي في اُرْجُوزَتِهِ:
وَما بَدا مِنْ بَرَکاتِ مَشْهَدهِ في کُلِّ يَوْمٍ اَمْسُهُ مِثْلُ غَدِهِ
وَکَشِفَا الْعمي وَالمَرْضي بِهِ اِجابَةُ الدُّعاءِ في اَعْتابِهِ
سوّم شيخ کفعمي در بلد الا مين فرموده که در شب مبعث اين دعا را بخوانند:
اَللّهُمَّ اِنّي اَسئَلُکَ بِالتَّجَلِيِ الاْعْظَمِ في هذِهِ اللَّيْلَةِ مِنَ الشَّهْرِ الْمُعَظَّمِ وَالْمُرْسَلِ
خدايا از تو خواهم به حق بزرگترين تجلي (تو) در اين شب از اين ماه بزرگ و به حق آن فرستاده
الْمُکَرَّمِ اَنْ تُصَلِّيَ عَلي مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَاَنْ تَغْفِرَ لَنا ما اَنْتَ بِهِ مِنّا اَعْلَمُ
گرامي که درود فرستي بر محمد و آلش و بيامرزي براي ما آنچه را تو بدان از ما داناتري
يا مَنْ يَعْلَمُ وَلا نَعْلَمُ اَللّهُمَّ بارِکْ لَنا في لَيْلَتِنا هذِهِ الَّتي بِشَرَفِ الرِّسالَةِ فَضَّلْتَها
اي که مي داني و ما نمي دانيم خدايا مبارک گردان بر ما در اين شبي که به واسطه شرافت رسالت آن را فضيلت دادي
وَبِکَرامَتِکَ اَجْلَلْتَها وَبِالْمَحَلِّ الشَّريفِ اَحْلَلْتَها
و به کرامت خويش بزرگش کردي و به جاي با شرافتي درش آوردي
اَللّهُمَّ فَاِنّا نَسْئَلُکَ بِالْمَبْعَثِ الشَّريفِ وَالسَّيِّدِ اللَّطيفِ وَالْعُنْصُرِ
خدايا پس از تو خواهيم به آن بعثت شريف و آن آقاي بالطف و عنصر
الْعَفيفِ اَنْ تُصَلِّيَ عَلي مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَ اَنْ تَجْعَلَ اَعْمالَنا في هذِهِ
پارسا که درود فرستي بر محمد و آلش و قرار دهي اعمال ما را در اين
اللَّيْلَةِ وَفي سايِرِ اللَّيالي مَقْبُولَةً وَذُنُوبَنا مَغْفُورَةً وَحَسَناتِنا
شب و در ساير شبها پذيرفته درگاهت و گناهانمان را آمرزيده و نيکيهايمان را مورد
مَشْکُورَةً وَسَيِّئاتِنا مَسْتُورَةً وَقُلوُبَنا بِحُسْنِ الْقَوْلِ مَسْرُورَةً
قدرداني و بديهايمان را پوشيده و دلهامان را به گفتار نيک خرسند
وَاَرْزاقَنا مِنْ لَدُنْکَ بِالْيُسْرِ مَدْرُورَةً اَللّهُمَّ اِنَّکَ تَري وَلا تُري
و روزيهايمان را از نزد خود به آساني فراوان ، خدايا تو مي بيني ولي خودت ديده نمي شوي
وَاَنْتَ بِالْمَنْظَرِ الاْعْلي وَاِنَّ اِلَيْکَ الرُّجْعي وَالْمُنْتَهي
و تو در بلندترين ديدگاهي و بطور مسلم بازگشت و پايان بسوي توست
وَاِنَّ لَکَ الْمَماتَ وَالْمَحْيا وَاِنَّ لَکَ الاْخِرَةَ وَالاُْولي اَللّهُمَّ اِنّا نَعُوذُ بِکَ اَنْ نَذِلَّ وَنَخْزي
مرگ و زندگي بدست تو است و انجام و آغاز از آن تو است خدايا ما به تو پناه مي بريم از خوار شدن و رسوايي
وَاَنْ نَاءتِيَ ما عَنْهُ تَنْهي اَللّهُمَّ اِنّا نَسْئَلُکَ الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِکَ
و دست زدن به کاري که تو آنرا قدغن کرده اي خدايا ما از تو درخواست بهشت را به رحمتت داريم
وَنَسْتَعيذُ بِکَ مِنَ النّارِ فَاَعِذْنا مِنْها بِقُدْرَتِکَ وَنَسْئَلُکَ مِنَ
و پناه جوييم به تو از آتش دوزخ پس ما را به قدرت خويش از آتش پناه ده و از تو
الْحُورِ الْعينِ فَارْزُقْنا بِعِزَّتِکَ وَاجْعَلْ اَوْسَعَ اَرْزاقِنا عِنْدَ کِبَرِ سِنِّنا
حور العين درخواست کنيم پس به عزت خويش روزيمان گردان و وسيعترين روزي ما را در هنگام پيري ما قرار ده
وَاَحْسَنَ اَعْمالِنا عِنْدَ اقْتِرابِ اجالِنا وَاَطِلْ في طاعَتِکَ وَما يُقَرِّبُ اِلَيْکَ
و بهترين اعمال ما را هنگام نزديک شدن مرگمان مقرر دار و طولاني کن عمر ما را در طاعت خود و در آنچه موجب تقرب درگاهت شود
وَيُحْظي عِنْدَکَ وَيُزْلِفُ لَدَيْکَ اَعْمارَنا وَاَحْسِنْ في جَميعِ
و سبب بهره مندي نزد تو و نزديکي تو گردد و در تمام
اَحْوالِنا وَاُمُورِنا مَعْرِفَتَنا وَلا تَکِلْنا اِلي اَحَدٍ مِنْ خَلْقِکَ فَيَمُنَّ عَلَيْنا
احوال و کارهاي ما معرفتمان را کامل و نيکو گردان و ما را به هيچيک از خلق خود وامگذار که بر سر ما منت گذارد
وَتَفَضَّلْ عَلَيْنا بجَميعِ حَوايِجِنا لِلدُّنْيا وَالآخِرَةِ وَابْدَأ بِآباَئِنا وَاَبْناَئِنا
وبرما تفضل فرما به برآوردن تمام حاجتهاي دنياوآخرت ما و آغاز کن در تمام آنچه ما براي خودمان از توخواستيم براي پدران و فرزندانمان
وَجَميعِ اِخْوانِنَا الْمُؤْمِنينَ في جَميعِ ما سَئَلْناکَ لاِنْفُسِنا يا اَرْحَمَ الرّاحِمينَ
و همه برادران مؤ من ما اي مهربانترين مهربانها
اَللّهُمَّ اِنّا نَسْئَلُکَ بِاسْمِکَ الْعَظيمِ وَمُلْکِکَ الْقَديمِ اَنْ
خدايا از تو خواهيم به حق نام بزرگت و فرمانروايي ديرينه ات که
تُصَلِّيَ عَلي مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاَنْ تَغْفِرَ لَنَا الذَّنْبَ الْعَظيمَ اِنَّهُ لا
درود فرستي بر محمد و آل محمد و اينکه بيامرزي براي ما گناه بزرگ ما را که براستي
يَغْفِرُ الْعَظيمَ اِلا الْعَظيمُ اَللّهُمَّ وَهذا رَجَبٌ الْمُکَرَّمُ الَّذي اَکْرَمْتَنابِهِ
نيامرزد بزرگ را مگر شخص بزرگ خدايا اين ماه رجب است که گرامي است و همان ماهي است که ما را بدان گرامي داشته
اَوَّلُ اَشْهُرِ الْحُرُمِ اَکْرَمْتَنا بِهِ مِنْ بَيْنِ الاُْمَمِ فَلَکَ الْحَمْدُ يا ذَاالْجُودِ وَالْکَرَمِ
نخستين ماه محترمي است که ما را از ميان همه امتها بدان گرامي داشتي پس ستايش خاص تو است اي صاحب جود
فَاَسْئَلُکَ بِهِ وَبِاسْمِکَ الاْعْظَمِ الاْعْظَمِ الاْعْظَمِ الاْجَلِّ الاْکْرَمِ
و بزرگواري پس از تو خواهيم بدين ماه و به حق نام اعظم و ...... و اجل اکرم تو
الَّذي خَلَقْتَهُ فَاسْتَقَرَّ في ظِلِّکَ فَلا يَخْرُجُ مِنْکَ اِلي غَيْرِکَ
که آنرا آفريدي و در سايه ات مستقر گرديد و آن نام از تو به ديگري نرسد
اَنْ تُصَلِّيَ عَلي مُحَمَّدٍ وَاَهْلِ بَيْتِهِ الطّاهِرينَ وَاَنْ تَجْعَلَنا مِنَ الْعامِلينَ فيهِ
که درود فرستي بر محمد و خاندان پاک او و قرار دهي ما را از کساني که در اين ماه
بِطاعَتِکَ وَالآمِلينَ فيهِ لِشَفاعَتِکَ اَللّهُمَّ اهْدِنا اِلي سَواَءِ السَّبيلِ
به طاعت تو عمل کنيم و آنانکه در اين ماه آرزوي شفاعت تو را دارند خدايا ما را به راه راست راهنمايي فرما
وَاجْعَلْ مَقيلَنا عِنْدَکَ خَيْرَ مَقيلٍ في ظِلٍّ ظَليلٍ وَمُلْکٍ جَزيلٍ
و قرار ده جايگاه ما را در نزد خود بهترين جايگاه در سايه هميشگي رحمتت و سلطنت باعظمتت
فَاِنَّکَ حَسْبُنا وَنِعْمَ الْوَکيلُ اَللّهُمَّ اقْلِبْنا مُفْلِحينَ مُنْجِحينَ غَيْرَ مَغْضُوبٍ عَلَيْنا
زيرا که تو ما را کافي هستي و نيکو وکيلي هستي خدايا ما را برگردان به حال رستگاري و کاميابي که نه در زمره غضب شدگان باشيم
وَلا ضاَلّينَ بِرَحْمَتِکَ يا اَرْحَمَ الرّاحِمينَ اَللّهُمَّ اِنّي اَسئَلُکَ
و نه از جمله گمراهان به رحمتت اي مهربانترين مهربانان خدايا از تو خواهم
بِعَزاَئِمِ مَغْفِرَتِکَ وَبِواجِبِ رَحْمَتِکَ السَّلامَةَ مِنْ کُلِّ اِثْمٍ وَالْغَنيمَةَ مِنْ کُلِّ بِرٍّ
به حق وسائل حتمي آمرزشت و به آن رحمتت که بر خويش واجب کردي که مرا از هر گناهي سالم داري و از هر نيکي بهره مند سازي
وَالْفَوْزَ بِالْجَنَّةِ وَالنَّجاةَ مِنَ النّارِ اَللّهُمَّ دَعاکَ الدّاعُونَ
و به بهشتم برساني و از آتش دوزخ نجاتم بخشي خدايا خوانندگان تو را خواندند
وَدَعَوْتُکَ وَسَئَلَکَ السّاَّئِلُونَ وَسَئَلْتُکَ وَطَلَبَ اِلَيْکَ الطّالِبُونَ
و من نيز خواندمت و درخواست کنندگان از تو خواستند و من نيز از تو خواستم و جويندگان از تو جويا شدند
وَطَلَبْتُ اِلَيْکَ اَللّهُمَّ اَنْتَ الثِّقَةُ وَالرَّجاَءُ وَاِلَيْکَ مُنْتَهَي الرَّغْبَةِ فِي الدُّعاَءِ
و من هم تو را جويا شدم خدايا تويي مورد اعتماد و اميد و بسوي تو است آخرين مرحله ميل و اشتياق در دعا
اَللّهُمَّ فَصَلِّ عَلي مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَاجْعَلِ الْيَقينَ في قَلْبي
خدايا درود فرست بر محمد و آلش و بنه يقين را در دلم
وَالنُّورَ في بَصَري وَالنَّصيحَةَ في صَدْري وَذِکْرَکَ بِاللَّيْلِ وَالنَّهارِ عَلي لِساني
و روشني در ديده ام و خيرخواهي در سينه ام و ذکر خود را در شب و روز بر زبانم
وَرِزْقاً واسِعاً غَيْرَ مَمْنُونٍ وَلا مَحْظُورٍ فَارْزُقْني
و روزي وسيع بي منت و بي مانعي روزيم گردان
وَبارِکْ لي فيما رَزَقْتَني وَاجْعَلْ غِنايَ في نَفْسي وَرَغْبَتي فيما عِنْدَکَ
و در آنچه نصيبم کرده اي برکت ده و بي نيازي مرا در نفس خودم قرار ده و اشتياقم را بدانچه نزد تو است
بِرَحْمَتِکَ يا اَرْحَمَ الرّاحِمينَ
به رحمتت اي مهربانترين مهربانان
پس به سجده برو وبگو: اَلْحَمْدُ لِلّهِ الَّذي هَدانا لِمَعْرِفَتِهِ وَخَصَّنا بِوِلايَتِهِ وَوَفَّقَنا لِطاعَتِهِ شُکْراً شُکْراً (صد مرتبه)
ستايش خاص خدايي است که ما را به معرفت خويش راهنمايي کرد و به دوستي خويش مخصوص گردانيد و به طاعتش موفق داشت خدا را شکر...
پس سر از سجود بردار و بگو:
اَللّهُمَّ اِنّي قَصَدْتُکَ بِحاجَتي وَاعْتَمَدْتُ عَلَيْکَ بِمَسْئَلَتي
خدايا من براي حاجتم تو را قصد کردم و در مورد خواسته ام بر تو اعتماد کردم
وَتَوَجَّهْتُ اِلَيْکَ بِاَئِمَّتي وَسادَتي اَللّهُمَّ انْفَعْنا بِحُبِّهِمْ
و به وسيله پيشوايان و سرورانم بسوي تو روآوردم خدايا به دوستي ايشان مارا سودمند کن
وَاَوْرِدْنا مَوْرِدَهُمْ وَارْزُقْنا مُرافَقَتَهُمْ وَاَدْخِلْنَا الْجَنَّةَ في زُمْرَتِهِمْ
ودر جايگاه آنها واردمان کن و همنشيني ايشان را روزي ما گردان و در زمره آنان ما را داخل بهشت گردان
بِرَحْمَتِکَ يا اَرْحَمَ الرّاحِمينَ
به رحمتت اي مهربانترين مهربانان
و اين دعا را سيّد براي روز مبعث ذکر کرده.
